Gitar tonuna enstrümanın etkisi
Sapla ilgili diğer bir unsurun gövdeye monte edilme şekli olduğunu söylemiştik. Bunun için üç yöntem var. En yaygın olarak kullanılan metod herhalde vidalama yöntemi (Fender, Ibanez, Jackson, Washburn
). Yani sapı gövdeye dört, bazen de üç vida ile tutturma metodu (Bolt-on neck). Bu yöntem hem kolay hem de düşük maliyetli. Diğer bir yöntem de sapın gövdeyle birleştiği tarafını gövdede hazırlanmış oyuğa oturacak şekilde biçimlendirip yapıştırmaktır (Glued-in neck). Bu metod daha çok Gibson'larda ve akustik gitar yapımında kullanılıyor ve kesinlikle vidalama metodundan daha iyi sustain sağlıyor. En son metodta ise gitar üç parçadan meydana geliyor. Sap ağacı gövde boyunca devam ediyor ve yanlardan gitar gövdesinin iki kanadı ekleniyor. Böylece tellerin her iki ucu da aynı ağaç parçası üzerine iliştirilmiş oluyor (Straight-through neck). Bu yöntem de vidalama yönteminden daha iyidir denebilir. Genellikle özel imalat el yapımı gitarlarda kullanılıyor ama bu yöntemi fabrikasyon üretimde kullanan Carvin, Yamaha (SG modelleri), Aria gibi markalar da mevcut. Ayrıca gitar üzerindeki boyanın da tona etki ettiği söylenebilir. Kimileri tamamen çıplak, sadece cilalanmış gitarları tercih ediyorlar (örneğin Washburn Nuno Bettencourt modelleri ve yine Washburn Tonewood serisi).
Gitar ne kadar iyi olursa olsun sap ayarı, tel yüksekliği, entonasyon ayar, eşik yüksekliği gibi faktörleri gözönüne alıp bu ayarları yapmamışsanız ya da yaptırmamışsanız mükemmel tona ulaşmak için katetmeniz için gereken daha yol var demektir. Gitarın sapı, fiziksel koşulların (ısı, nem vs.) değişmesinden etkilenir ve sahip olduğu formu bozar. Bir gitar sapı üç pozisyonda olabilir: Dümdüz, içbükey ya da dışbükey. Sapın dışbükey bir profil alması en kötü, istenmeyen bir durumdur. Teller köprüden çok fazla yükseltilmiş olsa dahi klavye üzerinde bir çok pozisyonda bızlama görülür. Bend yapmak zor hatta bazen imkansızdır. Bunu gidermek için truss-rod'u (sapın eğimini değiştirmek için imalat sırasında sapın içine yerleştirilmiş demir çubuk) gevşetmek gerekir. Bazı durumlarda (tel yüksekliğinin çok az olması ya da ince tel (.009/.008) kullanılması gibi) sapın tam düz olması bile bızlamaları yok etmek için yeterli olmayabilir. O zaman truss-rod'u biraz daha gevşeterek sapı içbükey bir pozisyona getirmek gerekir.
Sapın pozisyonu belirlendikten sonra köprü ve eşikten tel yükseklikleri ayarlanmalıdır. Burada yine bir ikilem ortaya çıkıyor: Tel yüksekliği arttıkça ton iyileşir ve sustain artar ancak çalınabilirlik azalır. Tellerin klavyeye olan uzaklıkları azaldıkça çalarken parmaklarımızın sarfetmesi gereken güç azalacağından daha kolay ve hızlı çalmak mümkün olur. Burada her gitaristin çalınabilirlik ve ton/sustain arasında bir tercih yapması ya da denge kurması gerekiyor.
-
gayet yararlı bi yazı olmuş ancak biraz daha detaylı olsa daha iyi olur çok teşekkürler...
-
keşke garajda abuk subuk anketler, müzik haberleri yerine böyle "bilgi" içerikli başlıkların altında muhabbetler dönse, tartışmalar olsa. örneğin bu makalelere elektro gitarlarda kullandığımız efektlerin mantığı, bilgisayarda müzik, manyetikler, ayrıntılı gitar yapımı v.s. gibi makaleler eklense ne kadar güzel olur. bahsini ettiğim makaleleri de illa bora uslusoy gibi bir yerlere gelmiş -iyi manada- insanlar değil, amatör müzisyenler de yazabilir; burada tartışılır, beraber şekil verilir. internet çağında yaşıyoruz.
-
Bence garajın en güzel şeylerinden biriside bu faydalı yazılarında yer alması. Ama daha sık okumak ve bu tarz bilgilere ulaşmak isteriz. Emeği geçen herkese teşekkürler.Ellerine sağlık...
-
genel bilgiler içeren bir makale olmuş.Aslında bir çok ingiliz ve amerikan rock grubunun kullandığı gitarlar-analog pedallar grup isimleri ve kendi set up ları ile ilgili bir karşılaştırma ve bilgilendirme olsa bir gitarist için ton ve tonun önemi daha iyi anlaşılırdı diye düşünüyorum.
-
Teşekkürler...Gerçekten çok aydınlatıcı bir yazı olmuş.Genelde gitarcılarda yaygın olan tüp manyaklığının aslında nostajiden kurtulamamaktan başka bişe olmadığını iyice anladım. Ben sürekli dijital efekt ve procecor kullandım, aslında kalitesiz ve ucuz olanların tonları gerçekten çekilecek gibi değil ,fakat biraz paranız ve şansınız varsa vox tonelab serisini tümüyle tavsiye ederim. Gerçekten inanılmaz bi preamp ama maalesef türkiyede satılmıyo, ben istanbuldan nadir sahiplerinden birinden satın almayı başardım (tekrar sağol emrecim). Zaten bahsettiğim alette çok değişik bir lambalı preamp teknolojisi kullanıyo yarı analog yarı dijital gibi çalışıyo tonlar parlak ve kusursuz şiir gibi valla. Fakat tüm tüplü aletlerde olduğu gibi biraz tüpü ısındırıp öyle çalmak daha verimli oluyor. Ayrıca POD XT,GT8 gibi aletlerden uzak durmanızı şiddetle tavsiye ederim arkadaşlar. Bu gibi aletlerin efektlerine(chorus,delay,reverb,harmonizer,ac simulater,tone modifier...vb) diyecek bişey olmamasına rağmen preamp ve drive larının tümü gayet iğrenç ve kalitesiz programlanmış. Bende yıllardır gt8 kullanıyorum, tonelab edinene kadar baya iyi diyodum ama bence ayrıca setup ınıza ekleyebileceğiniz iyi bi preamp ya da analog overdrive, distortion pedalınız falan yoksa hiç bi halta yaramıyo ne GT8 ne POD XT...
-
Çok güzel ve egitici bi yazı olmus,garajın en faydalı özelliklerinden biride böylesi kaliteli yazılara ulasabilmemizi saglaması.Sagolasın garaj.
Üye
bleakTarih
8 Ağustos 2006 00:00
-
Gerçekten çok aydınlatıcı.Bunu bizimle paylaştığınız için çok teşekkür ediyoruz..Müzikle kalın.
-
Okurken bitmesini hiç istemediğim bir yazı yazmışsınız.Ellerinize sağlık diyor ve teşekkürü bir borç biliyorum...
Üye
OnanTarih
19 Temmuz 2006 00:00
-
tebrikler bora hocam, eline sağlık güzel yazmışsın..
Üye
shnicxTarih
27 Mayıs 2006 00:00
-
harbiden helal olsun ama ama manyetikler hakkında daha geniş bilgi verseydi cok iyi olurdu
Üye
isom14Tarih
28 Kasım 2005 00:00
-
birkaç ekleme yapmak isterim. gitar tonunu etkileyen önemli faktörlerden biri de teller. stevie ray vaughan ın o benzersiz tonu, 0.13 lük tellerden çıkıyormuş. gerçi bence gitar tonunu etkileyen en önemli faktör teçhizatın teknik özellikleri değil, gitaristin stilidir. eddie van halen gibi eşsiz tarzları olan gitaristlerin ekipmanlarını değiştirmelerine rağmen, sololarda yine benzer bir tonda çaldıklarını görürüz. yani diyelim stilleri farklı olan üç gitariste (mesela marty friedman, jim matheos, jeff loomis) aynı ekipmanı verseniz de üçünü de birbirinden ayırd edebilirsiniz, tonları farklı olacaktır. teknik teçhizat açısından tonu etkileyen faktörleri güzelce açıklaması bakımından güzel bir makale, teşekkürler...
-
cidden cok iyi , keske manyetikler hakkinda daha genis bilgi yer alsaydi... ama yinede cok iyi..
-
bu tür, öğretici yazıların çoğalması gerekli bence..ayrıca da bora uslusoya içtenliğinden ötürü hayran kaldım..
Üye
YCGTarih
3 Haziran 2005 00:00
-
Yazı cok saglam olmus hakkaten..Bass için de cogu sey aynı ama bass gitar tonlaması için neler farkeder bunu da açıklıycak bir babayiğit varsa seviniriz :D
-
Hatırlatma: Bu yazı Soundmag dergisi 1996 yaz sayısında yayınlanmıştır.
-
Biraz eskiden gidiyor. Şu an piyasada physical modelling teknolojisi hakim olmaya başladı. VG-8, VG-88, POD XT, Variax modelling gitar vs. hergün bir yenisi çıkıyor. Bu konularda da bilgiler verilirse gitaristler için daha faydalı olabilir. (Örneğin VG-88 ve uyduruk bir gitarla enpahalı gitar ve anfilerin tonlarına %90-95 yaklaşılabiliyor.
Üye
kdakanTarih
1 Haziran 2003 00:00
-
Cok teknik olmus, hiç bi şey anlamadım.
-
Teşekkürler..çok faydalı bir yazı olmuş..gitarlar hakkında daha çok bilgi istesek abartmış olmayız umarım..örneğin gitar tekniklerini içeren bir makale olursa şahsen çok sevinirim..piyasadaki yarım yamalak bilgilerle karşımıza çıkan insanlardan ziyade işinin ehli insanlardan bir şeyler kapmak isteriz..teşekkürler..
-
Gerçekten faydalı bir yazı olmuş, ama yazarında dediği gibi gerçekten hepsinin ayrı bir yazı konusu olması gerek aslında. Buna da şükür diyorum, tebrik ediyorum, kendi adıma lambalı amfilerle ilgili biraz daha bilgi rica ediyorum, mesela lambaların bakımı, ne zaman yenilenmesi gerektiği, yada bunun gibi ek bilgiler verirseniz sevinirim.
Üye
siyahiTarih
7 Ekim 2002 00:00
