Britanyanın en karizmatik, en sıcak ve en samimi grubundan bahsetmek çok zor olsa gerek. Söylenecek fazla söz var ama her söz ince elenip sık dokunmalı. Zira bu özel şahsiyetlerden bahsederken kelimeler kifayetsiz kalabilir.
Değerli arızalar, başlıkta da okuduğunuz üzere James denince ilk akla gelen "Britanya"dır. Şahsi fikrim, bu adamların bu kadar güzel müzik yapmalarının altında yatan en önemli sebep Adada yaşıyor olmalarıdır. Zaten İngilizlerin bildiğimiz mizacı bu. The Who da olsa, Radiohead te olsa veya Portishead de olsa Ada mefhumunu bir şekilde hissediyorsunuz.
Girizgahı fazla uzatmadan konumuz Jamese geçelim. Bu adamlarla tanışmam 1991 yılında zaten sınırlı olan TV programlarının birinde "Born of Frustration"ın videosunu izlememle başladı. Videodan çok etkilenmiş ve şaşırmıştım. Zira, o dönemlerde rock grubu anlayışım maksimum beş kişi ile sınırlıydı. Ancak bu adamlar adeta küçük bir ordu gibiydi. Videodaki herifler dağlarda ovalarda dolaşıyor, acayip samimi görünüyorlardı. Onlardaki farklı hava hemen seziliyordu. "Bu adamlar gerçekten çok özeldi". İzlediğim ve vurulduğum bu video sonradan öğrendiğim kadarı ile "Born of Frustration", Seven albümünün ikinci 45liğiydi. Sevendan çıkan ilk single ise "Sound" adını taşıyordu.
70lerin sonunda punk ve new wave akımı patlamıştı. Genç James üyelerinin buna kayıtsız kalması olanaksızdı. Bu akım ile bünyelerindeki potansiyel müzik aşkı ortaya çıktı ve nihayetinde James, 1982de İngiltere Manchesterda kuruldu. Patti Smith (özellikle Horses), Joy Division ve The Fall gibi grup ve müzisyenlerden etkilendiler. Kurulduktan bir sene sonra Kasım 1983te "Jimone" adındaki debut singleları Factory Recordstan çıktı. Ufak çapta da olsa "James" ismi duyulmaya başlandı. Bir sonraki sene İrlandada The Smiths ile beraber ilk turnelerine çıktılar. İlk kadroda Tim Booth (vokal), Jim Glennie (bass), Gavan Whelan (davul, piyano, vokal) ve Paul Gilbertson gibi ustalar yer alıyordu.
1986 yazında Stutter çıktı. 1988deki Strip-Mineın çıkışı biraz askıya alınmıştı. 1989 yılında konser albümü "One Man Clapping" çıktı. Ancak finansal sorunlar yüzünden bu albümü çıkarabilmek için bankadan borç aldılar. Bir sene sonra 1990da "Gold Mother" ile sıkı bir dönüş yaptılar. "Come Home" ve "How is it For You" gibi hitlerle uzun süre Modern Rock camiasını meşgul ettiler.
1991 yılında çıkan "Seven" a kadar bir çok çalışmaya imza attılar, indie barlarında çaldılar, bir çok grupla sahne aldılar ama "Seven" onlar için dönüm noktası oldu ve artık indie dünyasında "tanınanlar" kervanına katıldılar.
90ların başında Stone Roses, Charlatans, Happy Mondays gibi gruplar gözdeydi. James, onlarla bir kefeye konulmak istemiyor ve Manchester hareketinden olmadıklarını iddia ediyordu. Bana kalırsa iddialarında haksız değillerdi.
1992 sonbaharında Neil Young ile turneye çıktılar. Tam bu dönemlerde Brian Eno ile işbirliği başladı. (İlerde çıkacak olan "Millionaries" albümünün prodüktörü Brian Eno olacaktı.)
Eleman sayısı fazla olduğu için gruba giren çıkan da çok oldu. Kronolojik olarak grup elemanlara göz atacak olursak; şu anki kadro ile: (gerçi Tim Booth ayrıldı ancak Tim Booth yazısı değil bu. O yüzden Jamesin son kadrosundan bahsetmekte fayda var) Tim Booth kurulduğundan beri vokallerde yer aldı, David Baynton davul ve perküsyonda, Jim Glennie bas gitar ve geri vokalde, Saul Davies gitar ve geri vokalde, Mark Hunter klavyede, Adrian Oxxal gitarda ve Michael Kulas geri vokal, gitar ve perküsyonda yer alıyorlar.
Eleman değişikliğinden bahsetmiştik. Bir dönem Jameste yer alanlar arasında Larry Gott (gitar, klayve, flüt, geri vokal), Andy Diagram (trompet, geri vokal), Gavan Whelan (davul, piyano, vokal), Paul Gilbertson (gitar)ı sayabiliriz.
Efsanevi albüm Sevenın, grubun resmi sitesinde albüm tarihinin 1992 olduğu belirtiliyor. Ancak CDye bakıldığında 1991 tarihi göze çarpıyor. Kaldı ki ilk singleın 1991de çıktığı düşünülürse single çıkışı 91, resmi çıkış ise 92 diyebiliriz. Bu albümde Tim Booth yine vokalde, Andy Diagram trompet ve geri vokallerde, David Baynton Power davul ve perküsyonda, James Glennie bas gitarda, Saul Davies gitar, perküsyonda, Mark Hunter klavyede ve James Gott da gitarlarda yer almış.
İlk çıkan singlelar Born of Frustration ve Sound dışında diğer çarpıcı parçalar, yine albümle aynı adı taşıyan Seven, Ring the Bells ve Motherı sayabilirim.
Sevendan sonra en sevdiğim James albümü olan "Laid" 1993 yılında piyasaya çıktı. Bu albümde, kötü şarkı bir yana defolu şarkı bile yok. Muhteşem lirikler, muhteşem melodiler. Şu kesin ki bu adamlar inanılmaz güzel söz yazıyorlar. Kimi gruplar salt müzikal teknikleriyle ön plana çıkarlar. Bazı grupları dinlersiniz ve melodi size muhteşem gelir. Ancak liriklere baktığınız zaman hayal kırıklığı yaşarsınız. Çünkü çok sıradandır. Jamesin her iki tarafı da iyi kotardığı bir gerçek.
"Laid" albümünde toplam 13 şarkı mevcut. Seçim yapmak gerçekten zor. Albüm "Out to Get You" ile başlıyor. Daha ne oldum demeden en sevdiğim James parçası "Sometimes" sizi kucaklıyor. Dream Thrum, One of the Three, Say Something, Five-O, P.S. derken albüm sizi sarıp sarmalıyor. Böylesi samimi bir müzikle ilk kez karşılaşıyorsunuz belki de... Fire yok bu albümde hiç. James gerçekten çok samimi, zaten mühim olan da bu. Aslında tüm olay samimiyet. İstersen en pahalı prodüksyonu yap, istersen işinin ehli bilmem kaç tane müzisyeni bul getir, götür stüdyoya... Ruh yoksa olmaz! Eğreti durur, bilirsiniz. James, Radiohead, Suede veya Pulp gibi gruplar ruhun derinliklerine hitap ediyor, bizi darmaduman ediyor. Belki de bu adamların en büyük meziyetleri müzikten önce samimiyetleri.
Konu fazla dağılmadan Jamese dönelim. 1993te Laidin çıkışı ile James, Britanyanın en ünlü indie guplarından biri haline geldi. 1994te Wah Wah piyasaya çıktı. Wah Wah güzel bir albümdü elbette ama Laidin etkisi öyle güçlüydü ki James severler o sıcaklığı bulmaya çalıştılar.
1997te Whiplash çıktı ki özlenene biraz daha yaklaşıldı sanki. Albümün açılış şarkısı "Tomorrow" bir nevi milli marş gibi sardı bizi. Shes a Star, Waltzing Along albümdeki diğer iyi parçalardandır.
1998de bence bugüne dek yapılmış en güzel "Best of" albümü çıkar. Albümde tam 18 tane James şarkısı vardır. Come Homedan, Sometimesa, Say Somethingten, Sevena, Born of Frustrationdan, Laide... Daha önce Jamesle tanışma fırsatı yakalayamamış olanlar için biçilmiş kaftandır bu albüm.
1999da Millionaires çıkar. Bu albüm, pek beklenen ve özlenen bir albüm değildir ne yazık ki... James fanları hayal kırıklığına uğrar. Bir parça elektronika girmiştir işin içine. Hani öyle pek ahım şahım arıza şarkılar da yoktur. Bana kalırsa albümde Just Like Fred Astaire, Hello, Were Going To Miss You iyi şarkılar. Yukarıda da söylediğim gibi bu albümün prodüksiyonunu ise Brian Eno yapmıştır.
25 Haziran 2001 yılında "Getting Away With it (All Messed Up) singleı, ardından da 2 Temmuzda grubun 11. stüdyo albümü "Pleased to Meet You"nun çıkışı ile James fanlarının yüzü güler. Bu albüm, grubun -ne yazık ki- Tim Boothlu son albümüdür. Bir önceki albüm "Millionaries"e göre daha iyi şarkıları barındırır bünyesinde. "Space" ile başlayan albüm "Falling Down" ile devam eder. Albümdeki ilk arızalar, çıkan ilk single radyolarda sıkça duyduğunuz Getting Away With it, Pleased to Meet You, Senorita, Alaskan Pipeline sayılabilir.
Bu albüm, Tim Boothun son olarak içinde yer aldığı James albümü olur. Böylece 20 yıllık beraberlik bozulmuştur. James fanları büyük bir hayal kırıklığı yaşarlar. Çoğumuz Tim Boothsuz bir James düşünememekteyiz. 20 yıl gibi uzun bir zamana sığdırılmış 11 albüm var. Bunlarla yetinmek zorundayız belki de. Ancak Tim Booth vakt-i zamanında iletişim kurduğu Angelo Badalementi adındaki müzisyen dostu ile beraber "Booth and the Bad Angel" projesi ile yine gündemde. Angelo Badalementi, Blue Velvet, Twin Peaks gibi filmlerin müziklerine imza atmış bir şahsiyettir.
James, son konserlerini de Aralık ayında İngilterenin değişik bölgelerinde (Brighton, Leeds, Newcastle, Birmingham, Manchester, Glasgow, London) verdi.
Tim Boothun ayrılması ile büyük bir üzüntü yaşayan müzik dünyası bakalım kendini nasıl toparlayacak?
Biz James fanlarına düşen, eldeki albümlerle yetinmek değil. Tim Boothun gruba geri dönmesi, muhteşem albümlerle bizi mutlu kılması için dua etmek. Bana İngiliz müziğini sevdiren bu adamların önünde saygıyla eğiliyorum.
Albüm kapakları ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) İstanbul konseri ) ) ) )
|
