Fuz Face

Bölümler
Yazan: GaRaJ Bekçisi
Tarih: 25 Şubat 2009
Jimi Hendrix "Fuz Face" Jh-Fi


Hendrix'in efsaneleşmiş pedalı diyebilirim. Bu pedalın benim için iki farklı boyutu var.




Duygusal Boyutu:Jimi, drive tonları ve hafif kirli clean tonları(dirty) Fuzz Face ile elde ediyordu. Fuzz Face, Jimi Hendrix'in müziğine ilham vermiş, çaldığı farklı soloların şekillenmesinde önemli rol oynamış bir pedaldır. Jimi'nin kaleme alınmış notalarının bazı kısımları yıldızlarla belirtilmiştir. Notanın altındaki açıklamalarda ise "guitar noise, amp feedback, fret slide, microphone stand scratch and god only knows what else" şeklinde açıklanmıştır. Çıkan bu sesler, Fuzz Face'in ona imkan tanıdığı soundun etkileşiminden kaynaklanan bir sonuç. O yıllarda dünyada yaşanan savaşlara ve özellikle Vietnam işgaline karşı, kendisi de orduda paraşütçü olarak görev yapmış  olan Hendrix'in isyanınının yansımasıydı bu sound. Ona göre"yeteri kadar yüksek çalarsa kötü ruhları kovabilirdi" veya "insanları uyandırabilir ve harekete geçirebilirdi". Gitardan fırlayan feedback'ler başka boyutlara açılan kapıları, bas tellerden çıkan eski çağ yaratıklarının seslerini, savaşın uğultusunu, savaş makinelerinin homurtusunu andırıyordu. Acı çeken insanların çığlıkları ve barış için dünyaya son gücüyle atılmış bir çığlık ve haykırış. Bugün yaşananlara baktığımızda her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var sanırım Fuzz Face pedalına. Jimi'nin dediği gibi belki tekrar yeteri kadar yüksek volume'de çalınırsa gitar o günkü gibi bir barış çağrısı olur, sesimizi duyabilirler ve insanlar uyanabilirler. Ne dersiniz? İşte buydu bir pedaldan ve gitardan da öte onun müziği. Belki o sesleri pedalın içindeki elektronik devrelerden daha çok burada aramak gerekmektedir. Ama ben yine de size bu bilgileri vereceğim.


Teknik Boyutu:Tüm "Authentic Hendrix Series" pedalları kendi setup'ımda da yer alıyor. Çıktığı zaman bunların üçünü de aldım ve sadece müzik mağazasında test etmeyip TV programında ve sahnede defalarca çaldım. Yani bu her anlamıyla tam bir test oldu. Aynı zamanda David Gilmour, Syd Barrett, Eric Johnson, Eric Clapton gibi efsaneleşmiş gitaristlerin de kullandığı Fuzz Face, çeşitli firmalar tarafından değişik zaman dilimlerinde klonlandı. Ben bunların bir kısmını denedim ve hiçbirinden "Jim Dunlup" firmasının ürettiği bu pedal kadar Jimi'nin sounduna yakın bir sound almadım. "Authentic Hendrix Series" aslına uygun birebir kopyalanmış. Hem dış görümünüyle, hemde lehim kalıpsız el yapımı kahverengi elektronik devresiyle tam bir klon ve soundu da öyle. Orijinal Fuzz Face 60'lı yılların sonlarında "Dallas Arbiter" firması tarafından üretilmiştir (bu tarih 1966 olarak  geçmektedir) ve ilk çıkışından itibaren sürekli evrime uğramış, upgrade edilmiştir. Pedal hala gizemini sürdüren bir efsane. Peki neydi bu gülen surat şeklindeki pedalı efsane yapan gizem? Kuşkusuz ki pedalı bu kadar meşhur edip dünyaya tanıtan Jimi Hendrix olmuştur. Aslında bakıldığında-ve araştırıldığında- Fuzz Face'in gelişiminde ve evriminde Jimi'nin aktif bir rolü olduğu görülür çünkü o sounduna çok önem veren bir gitaristti ve kesinlikle bu konuda pedal üreticileriyle temas halinde ve fikir alışverişi içindeydi… İlk çıkan Fuzz Face, 2 adet Germanium AC 128 PNP transistör, 4 direnç, 3 kondansatör ve 2 kontrol düğmesinden oluşuyordu. Hendrix'in ilk albümünde bu pedal kullanıldı. Bunu takiben AC 128'in muadili olan NKT275 germanium transistörlü versiyonu piyasaya sürüldü. Bu iki transistör benzerlik içeriyordu fakat NKT 275'in daha uyumlu olduğu gözlemlenmişti. Daha sonraları germanium transistörler ısınma problemi yarattıkları için üçüncü versiyonda silikon transistöre geçiş yapılmıştır. Bu devrede BC 108C NPN silikon transistör kullanıldı. (Authentic Hendrix Fuzz Face BC108 silikon transistörle üretilmiştir.) Silikon transistör kullanılması sonucunda germanium'a göre daha stabil, ton olarak daha parlak, daha az dip gürültüsü veren ve daha yüksek drive alınabilen bir Fuzz Face üretildi. Fakat o dönem birçok gitarist bu tonu soğuk ve suni buldu. Daha geri bir teknoloji olmasının yanında daha boğuk bir ton veren germanium transistörlü Fuzz Face daha çok seviliyordu. Tıpkı gitarlarda olduğu gibi her pedal ayrı karakter içeriyor ve müzik dükkanlarında denenip, seçilerek satın alınıyordu. Pedal hakkında yorum yapan Hendrix, pilin doluluk oranına göre pedalın farklı tonlar verdiğini söylüyordu, çünkü pilin verdiği voltaj, transistorün farklı ısınmasını sağlıyor ve bu da tona yansıyordu. Sanırım o gün söyledikleri kimse tarafından anlaşılamadı. Jimi Hendrix iki versiyon Fuzz Face'i de kullanmıştır. Böylelikle germanium transistör kullanılan pedal, silikon transistör kullanılan pedaldan daha iyi sonuç verir diyemiyoruz. Ben de diyemiyorum, bence Hendrix de diyememiş.Ama şunu diyebiliyorum ki; Fuzz Face'in ilk hali germanium transistörlü halidir. Anladığım kadarı ile teknoloji açısından daha eski olsa da, ben dahil birçok gitarist bu halini daha sıcak buluyor. Tercih sizin sound anlayışınıza ve zevkinize kalmış. Çalım olarak ele alırsak Fuzz düğmesi sonuna kadar, volume'ü de yüzde 70 civarında açarsanız (tabi güzel bir amfide) "Hendrix miyim neyim" ya da "Jimi hortladı" dedirttiriyor. Fuzz seviyesini azaltmak için fuzz ayarını kısmanızı tavsiye etmem, gitarın volume düğmesini kısarsanız sesteki fuzz'ı temizleyebilir, "Little Wing" veya "Red House"'daki çok güzel, hafif drive'lı clean tonları yakalayabilirsiniz. Eğer tellere yumuşak vurursanız clean arpej yapabilir, penayla biraz yüklendiğinizde drive'a sokabilirsiniz. Size sınırsız bir sound alanı sağlıyor Fuzz Face.


(Bu arada bir küçük hatırlatma bir fuzz pedalı çalmamış arkadaşlar için. Fuzz Face bugün bildiğimiz distortion pedallları gibi değildir. Daha cızırtılı ve eski tarz bir sound verir)

Önceki bölüm
« Elektrik
Sonraki bölüm
Pedal Bilgileri »

Yorum yazın

Yorum yazmak için üye girişi yapmak gerekiyor.
Üyeyseniz giriş yapın, değilseniz üye olun.
  • pardon.. fuzz'dan sonra olacaktı =) özür diliyorum...
    Üye
    guitarssuck
    Tarih
    27 Nisan 2010 00:00
  • wah'ı fuzz'dan önce bağladığınızda v847 vox nerdeyse aynı sonucu veriyor
    Üye
    guitarssuck
    Tarih
    27 Nisan 2010 00:00
  • Herkes bana soruyo hendrix'in nesi var ben bile daha iyi çalıyorum: Ben hayır diyorum sen onun çaldıklarını çalıyosun o çaldıklarının çoğunu sıfırdandan yaratıyor. Teknik olarak çok iyi olmayabilir ama Jimmi Hendrix olmasaydı rock ve metal müzik şu anki konumunda olmazdı. Kısacık hayatında neleri değiştirdi. Şu an Hendrixten ilham almayan gitarist yoktur. Bazıları ben almadım sevmemde der bende senin sevdiğin gitarist ondan ilham almıştır derim.
    Önemli olan virtüöz olmak değil yaratıcı olmak. Soloyu hissetmek bi little wing solosu, comfortably numb solosu bunlar usta işidir. Mükemmele yakındır.
    Son dönemde çıkan daha doğrusu kullanımı artan değişik efekleri yersiz buluyorum. Şunu söylemeliyim ki çok az bir pedaldan amfi didtorjını kadar net temiz ve tatmin edici bir distorjın tonunu alabilirsiniz. Setup konusunda hiç teferruat sevmem çünkü rock müziği giderek teknoya kaydırtıyor. Reverblü bir mesa booggie kafa marshall kabin morley wah. Bunlar yeterlidir
    Üye
    cglrnbl
    Tarih
    15 Eylül 2009 00:00
  • Fuzz pedallarından iyi sound almak isteyenlerin kesinlikle alkaline yerine normal carbon pil kullanmasını tavsiye ederim.. bu şekilde genel ton daha net oluyor ve tiz frekanslardaki detay çok daha iyi elde edilebiliyor..
    Üye
    chriss
    Tarih
    2 Haziran 2009 00:00
  • Ellerinize sağlık çok bilgilendirici çok güzel bir yazı olmuş
    Üye
    alkandros
    Tarih
    21 Mayıs 2009 00:00
  • özellikle ilk kısımda solo gitarın bugünkü halini anlatan tespite sonuna kadar katılıyorum.. birkaç yıldır benim de çevremde rahatsızlığımı belirttiğim bir konudur, özellikle gripin vs tarzı gruplarda..
    Üye
    antiochian
    Tarih
    11 Nisan 2009 00:00
  • fuzz pedalı konusunda kararsızdım, bu yazıdan sonra kesin kendime bir fuzz face pedalı edinicem
    Üye
    rayaz87
    Tarih
    1 Nisan 2009 00:00
  • ellerine sağılk,çok güzel ve fikir verici olmuş yazılar.Türkçe'mizi incitmeden kullanabildiğin için ayrıca teşekkür etmek lazım.Bugün Hendrix e burun kıvıranlar onun neleri yarattığını görmekten aciz insanlar,bu yazı,tam onların gözlerine sokarcasına ibretlik bir yazı olmuş.Tebrik ederim
    Üye
    stratomaster
    Tarih
    14 Mart 2009 00:00

Anket

kaaaan123 sorar:
hangisi daha iyi bir metal distortion pedalı ?
  • Marshall - Jackhammer 1
  • Ehx - Metal Muff
  • Boss - MT2
  • Ibanez - SH7
  • Boss - ML2
  • MXR - DD11 (dime dist)
//www.garaj.org