![]()
Gayri Resmi İlmek yenilendi: Bas Bilgisi
neler ne kadar gerekli bize [düzeltmeye çalışıyor olsam da bazı tekrarlar ve hatalar var yazıların içinde farkettikçe söyleyebilirsiniz, sonuçta kitap yazmayacağım için pek önemsemiyorum ama kafa karıştırmak da istemem]
1)Bas Gitar:
Olmazsa olmazımız. Her ne kadar notaları veya parçaları öğrenirken klasik/elektro/akustik gitarımızın üst 4 telini de kullanabilsek de perde genişliği, sap uzunluğu, çıkan notaların frekansı gibi önemli öğeler farklı olduğundan doğru bir teknikle ve gerçekten bas gitar çalmak istiyorsak bir basa ihtiyacımız var.
Ülkemizde babasından kalma bas gitarı olan az kişi olduğundan bas gitara başlarken bir tane alma gereği duyarız. Bas gitar almak üzerine başlı başına bir kitap yazılabileceğinden. (en azından benim gibi klavye gevezeleri tarafından) ilk bakışta aklıma gelen şeyleri yazacağım. Bas gitarın kısımlarını biraz anlatmıştım daha önce. Anlamadığınız kelime orada yoksa bana sorabilirsiniz. (Elbette bu üstünkörü bir anlatım. Bu konuda internette ingilizce olarak fazlasıyla kaynak bulabilirsiniz. buradakiler bir ön anlatım olabilir ancak.)
Şimdi ayrıntılar
- Sap
Gitarı elinize aldığınızda (elinize alacak kadar beğendiyseniz elbette ilk bakışta, şunu da bazen çok kötü görünen gitarlar çok iyi olabilir, elinize almakta fayda var) BENCE ilk bakmanız gereken kısım. Sapın düz, hasarsız ve aşırı yıpranmamış olması gerekiyor. Boyalı/finished bir bassa (ki genellikle elimize alacağımız basların sapı boyalıdır/cilalıdır (ne derseniz işte türkçe finishin karşılığını bulamadım), şeffaf da olsa)
bu boyayı kaybetmemiş olmasını tercih edin. Sap iki ana kısımdan meydana gelir. Bunlardan biri sapın asıl yükünü taşıyan ve baş parmağımızla yaslandığımız kısım ikincisi ise parmak uçlarımızla telleri üzerine doğru bastırdığımız klavye diye adlandırabileceğimiz kısım. Bazı gitarlarda bu ikisinin farklı renkte olduğunu görürsünüz. Sizi kazıklamak için sap ağacının üstü başka renge boyanmamışsa bu iki rengin anlamı iki farklı ağacın kullanıldığıdır. Ağaçlar ve tona etkileri üzerine ukalalık etmiycem burda. yeterli bilgim yok. Ama şunu bilin klavyedeki farklı ağaç sertliği ve/veya tona katkısı nedeniyle tercih edilmiştir. Şimdi kontrol etmemiz gerekenler
a) Sap :
ilk olarak çalabildiğiniz herhangi bir şeyi çalın. Klavvye üzerinde rahat mısınız? (hiç bir şey çalamıyorsanız, bunu atlayabilirsiniz)
Gitarı kucağınıza alıp bir elinizle 1. diğeriyle 12. (veya daha ilerideki) perdeye basın. Telin gitar sapıyla arasındaki uzaklık değişiyorsa sap biraz fazla öne doğru kıvrık olabilir. Bunu (çok fazla değilse) truss rod ayarıyla düzeltmek mümkün olsa da tel gitar arasında abartılı bir açıklık varsa ayarla düzeltilemez. Fazla Vakit harcamayın bu gitarla. Gitarın sapı diğer tarafa da bükülmüş olabilir. bunu da gözlemleyebilirsiniz bu yöntemle. Ama daha rahat görmek için gitarın gövdesinden yukarı doğru (sapa paralel biçimde) bakın. Sapta göreceğiniz bir eğrilik, sap ayarına ihtiyacı olduğunu gösterir; eğrilik çok fazlaysa uzak durmanızı söylemiştim zaten. Eğrilik sapın sadece ufak bir kısmındaysa kesinlikle uzak durun, ayarla düzelmez. Yine sapta öne veya arkaya değil de kendi ekseni etrafında bir eğrilik görüyorsanız. Başka bir basa bakmaya başlayın. Saptaki diğer önemli aksamlar olan truss rod, nut, ve perdelere aşağıda geçeceğim. Son olarak. Gİtarın sapında veya sapla gövdenin birleştiği yerde çaltlaklar görüyorsanız (boyasında değilde tahtanın kendisinde) o gitarla büyük ihtimalle sorun yaşarsınız. Neden daha sonra karşınıza çıkacak daha az sorunlu bir gitarı beklemeyesiniz.
- - Perdeler (varlarsa)
Fazla Aşınmamış olmalılar. Ki bu aşınmayı yüksekliklerinin tellerin geldiği bölgelerde azalmasıyla kolaylıkla anlarsınız. Basitçe gitar çok özel ve perde değiştirmeye değecek bir şey değilse almayın. perde değiştirtmek ucuz bir işlem değildir. Gitarın tüm perdelerinde çalarak deneyin (çok güçl değil normalde çalacağınız gibi vurun tellere). Bu sayede telin gitar perdelerine çarpmasıyla oluşan buzz var mı yok mu kontrol edersiniz. Buzz varsa sapın düz olup olmadığını veya tellerin çok alçakta olup olmadığını kontrol edin.
- - Truss Rod
Bunu gitarı alırken denemeniz oldukça güç. Ama sıyrılıp sıyrılmadığını sahibine sorabilirsiniz. Bu metal çubuk sapı içerisindedir ve ayarlanmak yoluyla sapınızın biraz daha düz veya hafif bir yay şekli almasını sağlayabilir. Sıyrılmışsa (içindeki dişliler) bu ayarı yapamazsınız ve sapı düz tutmakta da zorlanacaktır.
- Elektronik Aksam
- - Manyetikler
Gitardaki tüm manyetikleri ayrı ayrı çalıştırarak. (ayarlarını satan kişi biliyordur) tüm manyetiklerin çalışıp çalışmadığına (bazi gitarlarda ayrı ayrı çalıştırmak mümkün değil ama) bakın. Onlar olmadan anfinizden ses almanız mümkün değil. Gİtarının tonuna fazlasıyla etki ederler ama tondaki değişimi nasıl yazıyla anlatabilirim ki. Aşırı gürültülü, anlaşılmaz, dip gürültüsü fazlasıyla yüksek bir gitarı alırken iyice düşünün. Hoşlanmadığınız bir gitarı zaten almazsınız. Yalnız şunu söyleyebilirim, gitarın akustik (anfiye bağlanmadan) sesini beğendiyseniz manyetikleri daha sonra değiştirmek üzere gitarı alabilirsiniz. Ama iyi manyetiklerin çok da ucuz olmadıklarını söyleyebilirim.
- - Potlar
Gitarı anfiye bağladıktan sonra tüm potları sağa sola çevirerek sağlamlıklarını/temizliklerini kontrol edin. Çevirirken çıtırtılar veya daha yüksek gürültüler geliyorsa değişmeleri/temizlenmeleri gerekir. Bu da parayla yapılır. Satan kişiden buna karşılık ufak da olsa bir indirim koparabilirsiniz.
- - Çıkış
Kabloyu girdiğimiz, elektrik sinyalinin gitardan çıktığı nokta. Sağlam bir kabloyla anfiye bağladığınız gitarın bu kısmı kabloyu hafifçe salladığınızda gürültüler çıkarmamalı. Çıkarıyorsa aldıktan sonra değiştirmeni gerekecektir, ki bu da parayla yapılıyor.
- Yapıldığı Malzeme
Bu konuya girmeyeceğim. Ama maple/alder (akçaağaç/kızıl ağaç) bir gövdeye basswood(ıhlamur)dan daha fazla ödeyeceğinizi ve bunun anlamlı olduğunu söyleyim. (bu inanılmaz uzun bir konu ve benim anlatmam mümkün değil pek)
- Köprü
Tel yükseklikleri ve entonasyonn ayarları buradan yapılır. Bunun için buradaki herşeyin iyi durumda ve hareket edebilir olması gereklidir. Elinizde tornavida ve alyan olmasa da gözünüzle bu kısımlara bakmanız hoş olur. Çok ucuz bir basta ayarlı olmayan köprü görebilirsiniz (ya da ayarlardan sadece biri olabilir) almanızı önermem.
Yükseklik ayarı tele dik iki alyan başlı vida aracılığıla. Entonasyonn ayarı ise telle aynı eksende gövdeye paralel bir vida aracılığıyla yapılır.
- Akort Kulakları
Telleri bir iki kez gevşetin sonra sıkın. Kulaklar çok gevşekse, yerlerinde sallanıyorlarsa değiştirmeniz gerekebilir.
- nut: aslında bunda söylenecek fazla bir şey yok. Sapın akort kulaklarının olduğu kısımdaki sonunda yer alır. Teller bunun üzerinden akort yerlerine giderler. Haliyle Kırık olmamalı.
- boya Büyük boyutlardaki kazıntılar, kabarma ve dökülme hayra alamet sayılmaz. İkinci el alıyorsanız çizikler, vurma izleri kaçınılmazdır. Ama boyasında büyük çatlaklar olan bir gitarı almak istemezdim doğrusu.
Son olarak gitarın tahtasında çatlamalar olmamalı ve su almış olduğu şüphesi varsa alırken dikkat edilmeli. Askıyla ayakta çalmayı denemeniz böylece dengede rahatlıkla kalıp kalamadığını öğrenmeniz de hoş olur. Elbette gitarın sesini, çalma rahatlığını beğenmelisiniz. Görüntü her ne kadar ikinci planda kalsa da çalmaktan mutlu olamayacağınız bir gitarı almayın. Gitarın ağırlığı da belinden problemi olabilecekler veya güçsüz olduklarını düşünenler için önemli. Bas gitarlar pek hafif nesneler değillerdir. Alacağınız bası kendiniz denemeye çalışın. Sadece bum bum bum çalabiliyorsanız sadece onu çalın. Ama yanınızda bas veya electro gitar çalan tecrübeli birini götürün. Bu kişinin alışverişte de tecrübeli olması yararınıza. Ölü fiyatına gitar alıyorsanız bu gitarın ölü olma ihtimali çok yüksektir. Paraya ihtiyacı olan müzisyenlerin iyi gitarlarını ölü fiyatına almaya çalışmayın. Ama sizi kazıklamaya çalışan bir tüccara kanmamak için elinizden geleni yapın. Gİtarlar hakkında üretilen efsanelere çok kanmayın. Gerçekten çok iddialıysa satan seri numarası ve model alın internette iddianın gerçekliğini araştırabilirsiniz.
2) Taşımak için Kılıf, bir de askı (başlarda ikisi de en ucuzundan olabilir, ama pahalı bir gitarınızı varsa askı ve kılıf/hardcaseinde iyisinden olması hoş olur
3) Bas gitar anfisi (iyi bir kombo , kafa kabin, preanfi power anfi kabin hoş alternatifler)
4)kablolar (mümkün olduğunca iyisinden, ama kopukluğu yoksa kötüsü de kendi kendinize çalışırken hoş olur)
5) Gitarımız aktifse 9 voltluk bir veya iki pil
6) tuner (işlerinizi çok kolaylaştıracaktır ama elzem değil, bilgisayarınız varsa bir dolu program çıktı bu işi yapan)
7) Metronom (basçı için çokca gerekli bence)
8) kullanacaksanız pena.
9) en azından idare edecek teller
[artık düzeltme ve ekleme yapabildiğimden bu yazıyı genişletebilmeyi umuyorum]
